Boğaz reflüsü, tıp dilinde laringofaringeal reflü (LFR) adıyla bilinen ve mide asidinin yemek borusundan boğaza ulaşmasıyla karakterize bir sorundur. Hastalığın belirtileri genel olarak gastroözofageal reflüde gözlenen semptomlardan farklıdır ve klasik reflü bulgularını vermeyebilir. Ancak boğaz reflüsü tanı koymanın zor olduğu bir durumdur ve bu nedenle “sessiz reflü” adıyla da bilinir. Tedavi ise genel olarak yaşam tarzı değişiklikleri ile sürdürülür.
Boğaz Reflüsü Nedir?
Boğaz reflüsünde, midede üretilen asit yemek borusundan yukarı çıkar ve boğaza ulaşır. Bu durum boğaz ağrısı, hasar görmüş gırtlak sesi, öksürük gibi semptomlar verir. Herkesin boğaz reflüsü geçirme ihtimali vardır fakat bu risk yaşın ilerlemesiyle birlikte artar. Boğaz reflüsü olma riski taşıyan kişiler şu şekilde sıralanabilir:
- Kötü ve sağlıksız beslenme alışkanlıklarına sahip olanlar
- Aşırı kilolu olanlar
- Aşırı stresli olanlar
- Sıklıkla dar giysi giyenler
Boğaz Reflüsünün Belirtileri Nelerdir?
Boğaz reflüsünün yaşa göre gösterdiği bulgular farklı olabilir. Bebekler ve çocuklar için yaygın belirtiler şu şekildedir:
- Kronik öksürük
- Astım
- Ses kısıklığı
- Beslenme, tükürme ve soluk alıp verme güçlüğü
- Kilo alamama sorunu
- Gürültülü nefes alıp verme veya duraksamalı nefes alışverişi (apne)
Yetişkinlerde görülen boğaz reflüsünde ise boğaz arkasında acı tat oluşumu ya da yanma gibi ek semptomlar gözlenir. Ancak sıklıkla belirgin bir semptom vermez ve başka problemlerle karıştırılır. Genel belirtiler ise şu şekildedir:
- Kalıcı öksürük
- Sık sık boğaz temizleme ihtiyacı
- Ses kısılması
- Boğazda geçmeyen yumru oluşumu
- Yutma güçlüğü
- Geniz akıntısı
- Nefes alma problemleri
- Boğaz ağrısı
Boğaz Reflüsü Neden Olur?
Normal şartlarda tüketilen besinler yutkunma sonrası boğazdan geçerek yemek borusuna, oradan da mideye iner. Alt tarafta yer alan özofagus sfinkteri isimli bir kas, mideye giren besinlerin tekrar yemek borusuna kaçmasını önler. Bu kas yemek yeme anları dışında kapalı durur ve mide ile yemek borusu arasındaki açıklığı kontrol altında tutar. Ancak bazı kişilerde kas gerektiği gibi çalışmaz ve tam olarak kapanmaz.
Sonuç olarak tüketilen besinler mideye indikten sonra tekrar yemek borusuna gitme riskiyle karşılaşır. Geriye doğru başlayan bu hareket reflü olarak adlandırılır.
Boğaz reflüsünde mide asidi boğaz arkasına, gırtlağa ve burna kadar çıkarak bölgesel iltihaplanmalara neden olur. Bebeklerde yemek borusunun ve kas yapısının tam gelişmemiş olması, vücut pozisyonunun genellikle yatar halde bulunması boğaz reflüsü riskini artırır. Yetişkinlerde ortaya çıkan boğaz reflüsünün ise kesin sebepleri bilinmemektedir.
Boğaz Reflüsü Nasıl Tedavi Edilir?
Boğaz reflüsünün tespiti klasik reflüden daha zordur. Ancak tıbbi öykü, fiziksel muayene ve çeşitli tetkikler sorunun anlaşılmasında etkilidir. Özellikle endoskopi ile pH izlemeleri kesin tanı koymak adına uygulanan yöntemler arasındadır.
Bebeklerde görülen boğaz reflüsünün tedavisinde;
- Bebekleri küçük lokmalarla beslemek,
- Beslenme sonrası en az 30 dakika yatar vaziyete geçirmemek,
- Doktor önerisi ile inhibitör ilaçlar kullanmak,
- Diğer yöntemlerin yardımcı olmadığı durumlarda cerrahi operasyonu değerlendirmek önerilir.
Yetişkinlerdeki boğaz reflüsü vakalarında ise genellikle yoğun bir tıbbi bakım gereksinimi olmaz. Hastalığın düzelmesi için temel yaşam tarzı değişikliklerinin yapılması ve sağlıklı alışkanlıkların kazanılması önerilir. Bu alışkanlıklar şu şekilde sıralanır:
- Düşük yağlı, baharatsız ve hafif besinlerle beslenmek
- Sık sık az az öğün tüketmek
- İdeal kilo aralığında olmak
- Alkol ve tütün kullanımını sonlandırmak, kafein kullanımını kontrol altında tutmak
- Yatmadan en az 2 saat önce beslenmeyi sonlandırmak
- Uyku öncesi yastığı yükseltmek, vücudun üst kısmını desteklemek
- Asit oranı düşük bir diyet uygulamak
- Düzenli egzersiz yapmak
- Stresten uzak durmak
Son yorumlar